Czym jest warunkowe umorzenie postępowania?
Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest taki sposobem jego zakończenia w którym sąd uznając, że rodzaj popełnionego przestępstwa i postawa sprawcy nie wymierza mu kary (np. grzywny, kary pozbawienia wolności itd.) ale poddaje pewnym obowiązkom które skazany ma obowiązek spełnić, gdyż w przeciwnym razie sąd wymierzy wobec niego „normalną” karę.
Warunkowe umorzenie postępowania jest mówiąc w dużym uproszczeniu dość łagodnym sposobem dla sprawcy przestępstwa zakończenie postępowania
Kiedy sąd może orzec lub prokurator może wystąpić o warunkowe umorzenie postępowania?
Sąd może orzec o warunkowym umorzeniu postępowania jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
Kiedy nie można orzec o warunkowym umorzeniu postępowania?
Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Wszędzie tam, gdzie sprawca popełnił przestępstwo za które grozi potencjalnie kara wyższa jak 5 lat pozbawienia wolności, wyłączona jest możliwość warunkowego umorzenie. Wyłączone są zatem z szans starania się o warunkowe umorzenie postępowania sprawcy np. takich przestępstw jak zabójstwo 148 kodeksu karnego, zgwałcenia art 197 kodeksu karnego itp.
Dodatkowo sprawca przestępstwa nie może być karany wcześniej za przestępstwo umyślne.
Ponadto przy warunkowym umorzeniu:
- wina i szkodliwość społeczna czynu nie mogą być znaczne;
- okoliczności popełnienia przestępstwa nie mogą budzić wątpliwości;
- postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia muszą uzasadniają przypuszczenie, że nie popełni przestępstwa i będzie przestrzegał porządku prawnego.
Jakie są szanse na warunkowe umorzenie postępowania?
Wszystko zależy od oceny poszczególnej sprawy. Jeśli dopuszczalne jest warunkowe umorzenie postępowania za dane przestępstwo (zobacz akapit wyżej) to wszystko zależy od oceny działania sprawcy, jego postawy itp. Wiele zależy też od umotywowania wniosku. Dlatego warto skorzystać z pomocy Kancelarii w ocenie sprawy i tego czy są szanse na takiego rodzaju zakończenie postępowania.
Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania
Z wieloletniej praktyki Kancelarii w sprawach karnych wynika, że aktualnie (stan na 2023 r.) oskarżony który chce warunkowego umorzenia postępowania powinien złożyć w tym celu stosowny wniosek o ile takiego wniosku nie złożył sam prokurator. Sąd raczej sam z siebie nie orzeka obecnie o warunkowym umorzeniu postępowania bez wniosku oskarżonego.
Wniosek taki powinien być uzasadniony, spełniać wymogi pisma składanego w postępowaniu karnym o ile jest składany na piśmie, nie do protokołu.
Pamiętaj, że do warunkowego umorzenia postępowania trzeba przekonać sąd. Sąd bowiem może (!) a nie musi orzec o warunkowym umorzeniu. W przygotowaniu wniosku, oraz jego uzasadnieniu oraz przekonaniu sądu w tych w sprawach w których to możliwe, oraz zasadne pomagają prawnicy Kancelarii
Jak sąd orzeka o warunkowym umorzeniu postępowania?
W tym celu sąd przeprowadza rozprawę. Oskarżony i jego obrońca mają prawo wziąć udział w posiedzeniu sądu, również prawo takie ma prokurator.
Orzekając wyrokiem o warunkowym umorzeniu postępowania sąd może nałożyć na skazanego określone obowiązki – środki karne, jak np. zapłaty nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, zakaz prowadzenia pojazdów itp. które należy spełnić. Również sąd często obciąża kosztami postępowania karnego skazanego.
Sąd określa też długość okresu próby w którym wobec osoba względem której warunkowo umorzono postępowanie powinna przestrzegać porządku karnego – pod rygorem uchylenia warunkowego umorzenia i wymierzenia „zwykłej” kary.
Jakie korzyści daje warunkowe umorzenie postępowania karnego?
- brak kary – np. brak konieczności zapłaty przykładowo 3.000 zł grzywny
- brak karalności – o tym więcej poniżej
- szybkie zakończenie sprawy – sąd o warunkowym umorzeniu przeważnie orzeka na pierwszej i jedynej rozprawie. Nie są przeprowadzane dowody itd.
- przy przestępstwie z art. 178a (jazda w stanie nietrzeźwości) kodeksu karnego sąd może przy warunkowym umorzeniu orzec zakaz prowadzenia pojazdów od 1 roku (a nie jak w zwykłym trybie od 3 lat)
Warunkowe umorzenie postępowania a niekaralność
W świetle prawa wyrok warunkowo umarzający postępowanie nie jest wyrokiem skazującym. Korzysta się w związku z tym z przywileju, jaki przysługuje osobą nieskazanym. Mimo zatem warunkowego umorzenia postępowania karnego można zwrócić się o wydanie zaświadczenia o niekaralności i takie zaświadczenie zostanie wydane.
Natomiast warto zaznaczyć, że wpis o wyroku warunkowo umieszcza się w rejestrze karnym.
Zatem sprawca będzie widniał w tym rejestrze jako osoba, wobec której postępowanie zostało warunkowo umorzone, z tym, że wpis o tym zostaje wykreślony po sześciu miesiącach od zakończenia okresu próby.
Jeśli chcesz uzyskać zaświadczenie o niekaralności sprawdź tutaj.
Warunkowe umorzenie postępowania a jazda pod wypływem alkoholu
W aktualnym stanie prawnym warunkowe umorzenie postępowania ma istotne znaczenie dla spraw o jazdę pod wpływem alkoholu art 178a kodeksu karnego. Sąd bowiem umarzając warunkowo postępowanie w takiej sprawie może orzec zakaz prowadzenia pojazdów na okres 1 roku. Zatem inaczej niż ustawowe 3 lata. Więcej o jeździe pod wpływem alkoholu znajdziesz tutaj.
Chcesz warunkowe umorzenia Twojej sprawy? Potrzebujesz pomocy w jego uzyskaniu? Nie wiesz jakie masz szanse na warunkowe umorzenie? Skontaktuj się z Kancelarią – pomożemy! Kliknij tutaj