Spożycie narkotyków (definiowanych prawnie jako substancje odurzające i psychotropowe), a następnie jazda po narkotykach pojazdem mechanicznym rodzi odpowiedzialność dla sprawcy takiego czynu.
Jaka kara za jazdę po narkotykach?
To jak surowa będzie to odpowiedzialność zależy od tego czy będziemy mieć do czynienia z przestępstwem jazdy pod wpływem środka odurzającego czy też wykroczeniem związanym z jazdą po użyciu takiego środka.
Jazda pojazdem pod wpływem środka odurzającego
W pierwszym wypadku mowa jest o przestępstwie z art. 178a §1 kodeksu karnego w świetle którego: kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Warto podkreślić, że zgodnie z art. 41 kodeksu karnego wobec sprawcy takiego czynu orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 3 lat. Sąd orzekając taki zakaz zaczyna od minimalnego okresu 3 lat, może orzec dłuższy okres np. 4-5 lat zakazu. Na jak długo sąd orzeknie ten zakaz zależy od ilości środka odurzającego pod wpływem którego był sprawca. Oczywistym jest, że niższe stężenie tego środka oznacza niższy wymiar zakazu, większe ilość dłuższy zakaz.
Kiedy jest mowa o byciu „pod wpływem środka odurzającego?”
Przepisy prawa nie zawierają definicji tego pojęcia. Taką definicję wypracowało orzecznictwo sądów. Przyjmuje się, że „stanem pod wpływem środka odurzającego jest taki stan, który wywołuje – w zakresie oddziaływania na ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza zakłócenia czynności psychomotorycznych – takie same skutki jak spożycie alkoholu powodujące stan nietrzeźwości. W układzie procesowym, gdy konkurują ze sobą warianty o różnym stopniu prawdopodobieństwa, należy wybrać ten, który jest dla sprawcy najkorzystniejszy” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2007 r., sygn. V KK 128/06).
„Obowiązkiem sądu jest każdorazowo musi ustalić, czy środek ten miał realny wpływ na sprawność psychomotoryczną kierującego pojazdem w stopniu podobnym, jak w sytuacji znajdowania się pod wpływem alkoholu” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2014 r., sygn. II KK 219/14).
Ustalenie stanu psychomotorycznego kierującego pod wpływem narkotyków czy też innych substancji odurzających wymaga wydania opinii biegłego z zakresu toksykologii
Co to jest środek odurzający?
Zgodnie z art. 4 pkt. 26 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii środkiem odurzającym jest substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która działa na ośrodkowy układ nerwowy. Szczegółowy wykaz środków odurzających znajduje się w załączniku pierwszym do tej ustawy. Należą do nich m.in. konopie, morfina, kokaina i wiele innych. Warto zaznaczyć, że na liście znajdują się niektóre leki psychoaktywne, leki używane wyłącznie w szpitalach (np. sufentanil) lub leki używane w leczeniu zwierząt (np. ketamina).
W przypadku przestępstwa z art. 178a kodeksu karnego pojęcie środka odurzającego obejmuje nie tylko środki odurzające wskazane w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, lecz również inne substancje pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, działające na ośrodkowy układ nerwowy, których użycie powoduje obniżenie sprawności w zakresie kierowania pojazdem (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2007 r., sygn. I KZP 36/06).
Jazda po użyciu środka odurzającego
Z punktu widzenia odpowiedzialności karnej w razie jazdy danej osoby pojazdem w stanie po użyciu środka odurzającego mamy do czynienia z odpowiedzialnością za wykroczenie.
Zgodnie z art. 87 § 1 kodeksu wykroczeń kto znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 zł (stan na 2023 r.)
Przepis ten jak widać przewiduje łagodniejszą odpowiedzialność. Natomiast nie zmienia to faktu, że wobec sprawcy takiego wykroczenia sąd orzeka (obowiązkowo!) zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
W przepisie tym jest zatem mowa nie o środku odurzającym, a o środku działającym podobnie do alkoholu. Środkami działającymi podobnie do alkoholu są:
- opioidy;
- amfetamina i jej analogi;
- kokaina;
- tetrahydrokanabinole;
- benzodiazepiny
Aby ustalić czy sprawca ma w organizmie wyżej wymienione środki przeprowadza się testy ze śliny lub w warunkach laboratoryjnych z krwi.
Zakaz prowadzenia pojazdów przy jazda po narkotykach
W przypadku stwierdzenia, że sprawca popełnił wykroczenie bądź przestępstwo kierując pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym, wodnym i powietrznym, po spożyciu narkotyków sąd ma obowiązek orzec zakaz prowadzenia pojazdów. W zasadzie sąd nie może z tego zrezygnować i taki zakaz znajdzie się zawsze w wyroku (art 41 kodeksu karnego i art 87 § 3 kodeksu wykroczeń)
Na jaki czas sąd orzeknie taki zakaz zależy od tego czy sprawca popełnił wykroczenie czy przestępstwo.
Przy wykroczeniu jazdy po użyciu narkotyków zakaz prowadzenia pojazdów sąd orzeknie w wymiarze od 6 miesięcy do 3 lat
Przy przestępstwie jazdy pod wpływem narkotyków sąd orzeka zakaz od 3 lat do 10 lat a w skrajnym przypadku gdy sprawca popełnił przestępstwo wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym nawet dożywotnio!
Obrona w sprawie o jazdę pojazdem po spożyciu narkotyku
W tego typu sprawach z uwagi na złożoność postępowania i grożącą odpowiedzialność warto zlecić adwokatowi skuteczną obronę. Kancelaria pomaga w tego typu sprawach dysponując wiedzą i doświadczeniem w obronie podejrzanych i oskarżonych o przestępstwa narkotykowe. Sprawdź ofertę kancelarii tutaj lub skontaktuj się z nami już teraz i umów na konsultację.
